Toplam Ziyaretçi Sayısı : 134.459    Bugünkü Ziyaretçi Sayısı : 330    Son Güncelleme Tarihi : 02.02.2024
Tel : 0216 345 35 25

Sesli Kitap Okuma Kriterleri

Fikir ve Sanat Eserleri Yasası şöyle demektedir:

"… Ayrıca bu nüshalar üzerinde hak sahipleriyle ilgili bilgilerin bulundurulması ve çoğaltım amacının belirtilmesi zorunludur." Bu doğrultuda, söz konusu yasa gereği, kitabı okumaya başlarken aşağıdaki kriterlere sırası ile uyulması zorunludur:

1. "Ayrım 1" diye seslendirdikten sonra, aşağıdaki metin seslendirilecektir.

"Bu kitap, görme engelliler için .... projesi kapsamında M.E.B. Özel Irmak Okulları öğrencileri tarafından seslendirilmiştir. Görme engelliler için hizmet veren kütüphaneler dışında kullanımı, çoğaltılması, dağıtımı ve satışı yasalara aykırıdır."

2. "Seslendiren: Seslendirmeyi yapanın adı-soyadı söylenecektir."

3. Daha sonra aşağıda verilen maddeler şeklinde kitap bilgileri seslendirilecektir.
  • Kitabın Adı
  • Kitabın Özgün Adı
  • Kitabın Yazarı
  • Kitabın Çevirmeni
  • Kitabın Türü
  • Kitabın Yayınevi
  • Kitabın Kaçıncı Baskı Olduğu
  • Kitabın Basım Tarihi
  • Kitabın Baskı Yeri
  • Kitabın Sayfa Sayısı
Örneğin: Bir Dinazorun Anilari, Mina URGAN, Yaşantı, Yapı Kredi Yayınları, 47. baskı, Şubat 1999, Istanbul, 353 sayfa

Örneğin: Yüreginin Götürdügü Yere Git, Va'dove Ti Porta Il Cuore, Susanna TAMARO, Eren CENDEY , Roman, Can Yayinlari, 53. baski, 1998, Istanbul, 158 sayfa

NOT: Seslendirdiğiniz kitapta yukarıdaki başlıklardan herhangi biri yoksa, lütfen o başlığı seslendirmeden bir sonraki baslığa geçiniz.

NOT: Hak sahipleri ile ilgili bilgiler çok önemlidir. (Yazarın adı, Yayınevi gibi)

4. "Kitabın Arkayüzü" denilerek, kitabın arka sayfasındaki tanıtım bilgileri okunacaktır.

NOT: Arkada, tanıtım bilgisi yoksa sonraki aşamaya geçiniz.

5. Sırası ile;
  • Kitabın Önsözü
  • İçindekiler
  • Bölüm ve Alt Başlıklar
NOT: Bu başlıklardan var olanları seslendirmeniz yeterlidir.

6. "Ayrım 2"

6.1. Ayrım neden gereklidir?

- Dinleyen kişi, kitabı yarım bıraktıktan sonra tekrar döndüğünde nerede kaldığını bilmesi ve oradan başlatması için gereklidir. Bu sayede her seferinde baştan başlamak zorunda kalmayacaktır.

6.2. Her ayrım başında yalnızca kaçıncı ayrım olduğu söylenecektir.

Örneğin; "Ayrım 2"; "Ayrım 3"; denecektir. Yalnız, CD ye kayıt edilirken İngilizce karakter kullanılacak ve "Ayrim 02"; "Ayrim 03" gibi isimlendirilecektir.

6.3. Her ayrımda kitabın bir bölümü seslendiriliyorsa ayrım ve sayısından sonra o bölümün adı seslendirilecektir.

Örneğin; bir masal kitabi seslendiriliyorsa: "Ayrim02 de " "Çilli Tavuk" seslendiriliyorsa, dosya isimlendirilirken "Ayrim02CilliTavuk.mp3" olarak isimlendirilecek ve "ayrım iki çilli tavuk" olarak seslendirilecektir.

6.4. Edebi eserlerde en fazla 15-20 dakikada bir "Ayrım" yapılacaktır.

Çocuk kitaplarında bu süre 8-10 dakikayı geçmemelidir.

7. Kitabın okunması tamamlandığında "Kitabın Sonu" ifadesi kullanılır ve o günkü tarih söylenmelidir.

Örneğin; Kitabın sonu, 12 Mart 2011

8. Son "Ayrım" da ise kitabın sonundaki kaynakça, indeks, sözlük gibi kısımlar (başlıklar dahil) okunmalıdır.

9. "Dip not" bulunduğu cümlenin sonunda okunur. Okunurken dip not diye başlanır, Dip not, ilgili kelime ve açıklaması biraz daha hafif bir ses tonu ile okunarak farklı bir bölüm olduğu hissettirilmelidir.

Örneğin: Atinin üzerindeki ataman (1) yüksek sesle bağırdı.
Seslendirme şekli: "Dip not Ataman: Kazak reislerine verilen isimdir."


10. Parentez isareti içinde olan kelime ve cümlelerde ise; ses tonu değiştirilmeli ve yalnızca parentez işareti içinde olan kelimelerin parentez içinde olduğu belirtilmelidir.

Örnegin: (Annemin kırmızı ayakkabısı)
"Parentez içinde annemin kırmızı ayakkabısı" şeklinde.
*Parantez içinde" diye başlayıp parantez içindeki kelimeyi seslendirdikten sonra içinizden 1_2 diye saymalı (yani bu kadar bir süre bekledikten) sonra kitabı seslendirmeye devam etmelisiniz.


11. Tırnak işareti içinde olan kelime ve cümlelerde ses tonu değiştirilmelidir.

12. Kitap içinde karşılaşılan kısaltma; önce kısa ve açık şekli ile okunmalı; daha sonra ki karşılaşmalarda yalnızca kısa şekli ile okunmalıdır.

Örneğin: "MEB Milli Eğitim Bakanlığı", daha sonraki karşılaşmalarda yalnızca "MEB" şeklinde okunmalıdır.

13. "Yabancı kelime" seslendirme: Yabancı kelimelerle karşılaştığınızda yerde ancak o "Ayrım"ın sonunda önce kelimeyi özgün şekli ile söyleyip sonra tek tek harf olarak (harflerin Türkçe'de okunduğu gibi) seslendirmelisiniz. Bu kelime ile daha sonraki karşılaşmalarınızda sadece özgün söylenişi seslendirebilirsiniz.

Örneğin;
BORİS = Be, O, Re, İ, Se;
İRİNA = İ, Re, İ, Ne, A
PAVEL = Pe, A, Ve, E, Le

14. Seslendirme sırasında dil sürçmesinden kaynaklanan hatalar ve kelimenin yanlış okunması söz konusu olursa; seslendirme o cümlenin başından itibaren yeniden yapılmalıdır. Yanlış seslendirme anında kaydı durdurma işlemi yapılmamalıdır. Yanlış seslendirme durumunda, ya kaydın sonunda ilgili bölümden silinmeli, bulması kolay olması bakımından da kitaba işaret konulmalıdır. Ya da kayıt sırasında bekletmeye alınmadan 1-2 saniye bekleyip cümlenin doğru şekli okunmalıdır.

15. Seslendirme sırasında, sayfa çevirme sesi duyulmamalıdır. Nefes alırken, daima ağızdan nefes alınmalı, nefes alırken dili oynatmamaya dikkat edilmelidir.

16. Seslendirici, kaydı farklı günlerde yapıyorsa ses tonu, vurgu farklılıkları oluşabilir. Bunu önleyebilmek amacı ile seslendirici, önceki kayıttaki ses yüksekliğini dinleyip aynı tonda kayda devam etmelidir.

17. Kayıtlardaki sesin, istenen kalitede olup olmadığını kontrol etmek için kayıt yapan kişi, sesini mutlaka kulaklıktan kontrol etmeli ve bu kulaklık üzerinde ses ayar düğmesi olmamalıdır. Bu düğmenin değişik ayarlarda olması kişinin yanılmasına yol açabilir.

18. Kitap okunurken oturulan sandalyenin, koltuğun rahat olmasına özen gösterilmelidir. Rahat bir ortamda oturulması, diyaframın sıkışmasına engel olacağı için önemlidir. Masa üstü mikrofon kullanıldığı takdirde, mikrofon ile okuyucunun arasındaki mesafenin hep aynı ve uygun uzaklıkta olmasına özen gösterilmelidir. Çünkü, bu uzaklık değiştikçe kayıttaki ses şiddeti dikkat çekici ve rahatsız edici şekilde değişiklik göstermektedir.

19. Okutulan her kitap, onu seslendirecek kişinin ses özelliği dikkate alınarak seçilmelidir. Örneğin, yumuşak ve akıcı bir ses tonuna sahip bayan bir okuyucuya bir kahramanlık kitabı okutulmamalıdır.

20. Her kitabın okunma hızı ve tonlama şekli o kitabın özelliğine uygun olmalıdır. Örneğin, yetişkinler için okunan bir roman daha akıcı; çocuklar için okunan bir masal kitabı ise daha yavaş okunmalıdır.

DESTEĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER…